O tym jak sztuczna inteligencja wspiera muzealników w badaniu autentyczności dzieł sztuki

Sztuczna inteligencja weszła do naszego życia na dobre, i wbrew naszym obawom robi dużo dobrego, na pewno w sztuce. Współpraca między Wydziałem Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego, Centrum Hugona Steinhausa Politechniki Wrocławskiej oraz Muzeum Narodowym we Wrocławiu zaowocowała opracowaniem innowacyjnych narzędzi sztucznej inteligencji służących weryfikacji autentyczności dzieł sztuki.

Efekty

W ramach projektu prowadzono badania nad dwoma modelami opartymi na uczeniu maszynowym: nadzorowanym i nienadzorowanym. Pierwszy z nich, wykorzystujący zdefiniowane markery autentyczności, pozwolił na stworzenie modeli klasyfikacyjnych wspierających ekspertów w podejmowaniu ostatecznych decyzji.   Drugi model oparty na analizie wizualnej, umożliwia wykrywanie anomalii w obrazach bez konieczności posiadania dużych zbiorów danych treningowych. Oba modele zostały przetestowane na obrazach Michaela Willmanna i Artura Grottgera z naszej kolekcji.

Równolegle przeprowadzono szczegółową analizę materiałów malarskich zastosowanych w obrazie „Portret Kazimiery ze Skoraszewskich Żółtowskiej” Franciszka Ksawerego Lampiego, również z naszych zbiorów.   Wykorzystując zaawansowane techniki analityczne dostępne w Centrum Badań i Konserwacji Dziedzictwa Kulturowego UMK oraz na Wydziale Chemii, przeprowadzono badania stratygraficzne, analizę mikrofluorescencją rentgenowską (MA-XRF) oraz mikroskopię skaningową z EDS.

Uzyskane wyniki wzbogaciły bazę danych treningowych, przyczyniając się do dalszego rozwoju procedury weryfikacji autentyczności. Otrzymane wyniki są obiecujące i otwierają nowe perspektywy w dziedzinie badań nad sztuką. Demonstrują, że połączenie tradycyjnej wiedzy z zakresu historii sztuki z zaawansowanymi narzędziami sztucznej inteligencji może znacząco poprawić skuteczność weryfikacji autentyczności dzieł sztuki oraz przyczynić się do lepszej ochrony dziedzictwa kulturowego.

W projekcie udział wzięli dr prof. UWr Barbara Łydżba-Kopczyńska (kierowniczka projektu), Nina Misiarz (UWr), prof. Janusz Szwabiński (PWr) oraz Karolina Furykiewicz, Marek Pierzchała, Monika Raczyńska-Sędzikowska, Małgorzata Slawiczek- Altman, Joanna Zyzik-Lubasińska z Muzeum Narodowego we Wrocławiu.

Projekt „Wsparcie badań nad zastosowaniem metod sztucznej inteligencji (AI) w ocenie autentyczności malarstwa sztalugowego” została sfinansowany z funduszy uzyskanych w konkursie Wsparcia Współpracy z Otoczeniem Społeczno-Gospodarczym Uniwersytetu Wrocławskiego, 2024.

🟦 A my pokornie prosimy o wsparcie, w tym świątecznym czasie, Portalu Warszawskiego, w pełni niezależnego stołecznego tytułu, który od lat promuje sztukę i kulturę. Możesz nam się odwdzięczyć za naszą służbę i postawić nam kawę: https://buycoffee.to/portalwarszawski

Lub skorzystać bezpośrednio z konta o numerze: 61102049000000890231388541

za; Muzeum Narodowe we Wrocławiu