W końcu! Będzie ochrona prawna rewitalizowanych zabytkowych przestrzeni miejskich przed betonowaniem

„Nie możemy dopuszczać do rewitalizacji, które całkowicie niszczą zieleń na obszarach zabytkowych, dlatego chcemy zmienić wykładnię konserwatorską dotyczącą rewitalizacji miast. Wspólnie z Ministerstwem Klimatu i Środowiska będziemy prowadzić kampanię na temat zazieleniania miast” – powiedziała 3 września wiceminister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu, Generalna Konserwator Zabytków Magdalena Gowin podczas konferencji prasowej, która odbyła się po spotkaniu z wojewódzkimi konserwatorami zabytków i kierownikami delegatur Wojewódzkich Urzędów Ochrony Zabytków.

Co się zmieni?

Generalna Konserwator Zabytków poinformowała, że zmieniona została wykładania konserwatorska dotycząca rewitalizacji rynków, ponieważ współczesne miasto powinno służyć mieszkańcom, a zieleń jest niezbędnym elementem przestrzeni miejskiej oczyszczającym powietrze, obniżającym temperaturę powietrza w czasie upałów i wchłaniającym wodę podczas obfitych opadów.

Od 1919 r. na poziomie ustaw, na poziomie rozporządzeń, na poziomie okólników II Rzeczpospolita prowadziła świadomą politykę państwa zazieleniania miast i wsi, ponieważ Polska była bardzo zniszczona po I wojnie światowej. Dziś zapominamy o tym, jak ważną funkcję spełnia w tym zakresie państwo – zaznaczyła wiceminister kultury.

Wiceminister Gawin przekazała również, że podjęła rozmowy z wiceminister klimatu i środowiska Małgorzatą Golińską oraz wiceministrem funduszy i polityki regionalnej Waldemarem Budą na temat możliwości podjęcia działań, które wpłyną na poprawę sytuacji w tym zakresie.

W okresie międzywojennym administracja rządowa nakazywała samorządom nasadzanie drzewami dróg dojazdowych powiatowych i wojewódzkich, placów i rynków. Dzisiaj ustawa samorządowa nam na to nie pozwala. Ale możemy wspólnie z Ministerstwem Klimatu i Środowiska po pierwsze wykreować program na rzecz zazieleniania miast, a po drugie – doprowadzić do tego, że w urzędach marszałkowskich będą odpowiednie kryteria i wytyczne, które ukrócą proceder tzw. betonozy – podsumowała wiceminister kultury.

Dbałość o jakość krajobrazu kulturowego, opartego na ideach z początku XX wieku, znajduje swoje odzwierciedlenie w współczesnych dążeniach do zrównoważonego rozwoju miast i mniejszych miejscowości. Aby uwrażliwić na ten problem zarówno samorządy, jak i społeczeństwo, z inicjatywy Generalnej Konserwator Zabytków Magdaleny Gawin już pod koniec 2016 r. powstała kampania społeczna „Krajobraz mojego miasta” wraz z filmem szkoleniowym dla samorządów pod tym samym tytułem.

Nasilające się od dłuższego czasu praktyki rewitalizacji zabytkowych rynków, placów, a nawet dzielnic miejskich, polegającej na eliminacji zieleni, usuwaniu historycznych nawierzchni i zastępowaniu ich betonem lub asfaltem, stały się motywacją do działania. Betonowanie stanowi realne zagrożenie dla historycznych, zabytkowych układów urbanistycznych lub ruralistycznych, które – zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – podlegają ochronie i opiece bez względu na stan ich zachowania, a wszelkie prace podejmowane na ich terenie wymagają pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków.

za; MIKDNiS

Portal Warszawski