Ze strony Sądu Najwyższego zniknęły informacje o członkostwie sędziów m. in. w partii komunistycznej

Zgodnie z art. 88a § 3 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (w powiązaniu z regulacjami ustawy o Sądzie Najwyższym, m.in. art. 10 § 1), oświadczenia sędziów o członkostwie w zrzeszeniach, stowarzyszeniach, fundacjach czy partiach politycznych (w tym historycznym członkostwie w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej – PZPR) są jawne i muszą być udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) właściwego sądu, co obejmuje stronę internetową Sądu Najwyższego.

Wymagane prawem informacje zniknęły z publicznego dostępu

Ustawa kagańcowa, potocznie nazywana tak ze względu na jej represyjne wobec sędziów charakter, to nowelizacja ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw, uchwalona 20 grudnia 2019 r. przez Sejm, podpisana przez Prezydenta Andrzeja Dudę 4 lutego 2020 r. i wchodząca w życie 14 lutego 2020 r. Celem formalnym było „uporządkowanie zagadnień ustrojowych związanych z wykonywaniem wymiaru sprawiedliwości”, ale w praktyce wprowadziła mechanizmy ograniczające niezależność sędziów, co spotkało się z ostrą krytyką m.in. Komisji Europejskiej, Trybunału Sprawiedliwości UE (TSUE orzekł o jej niezgodności z prawem UE 5 czerwca 2023 r. w sprawie C-204/21) oraz Komisji Weneckiej. Nowelizacja wprowadziła szereg przepisów, które miały na celu zwiększenie kontroli nad sędziami i ich orzecznictwem

Przepis ten ma na celu zapewnienie transparentności i kontroli społecznej nad sędziami.W 2020 r., po wejściu w życie nowelizacji (tzw. „ustawy kagańcowej”), Sąd Najwyższy faktycznie publikował takie oświadczenia na dedykowanych podstronach (np. dotyczące sędziów SN), w tym informacje o członkostwie w PZPR przed 1989 r.. Jednak obecnie te podstrony (np. https://www.sn.pl/informacjepraktyczne/SitePages/Oswiadczenia_o_czlonkostwie_SSN.aspx oraz https://www.sn.pl/informacjepraktyczne/SitePages/osw_czlonkostwo.aspx) są puste – zawierają jedynie tytuły bez jakiejkolwiek treści, list sędziów czy szczegółów oświadczeń. Oznacza to, że wymagane prawem informacje zniknęły z publicznego dostępu, co stanowi naruszenie zasad jawności. O sprawie poinformował Kamil Zaradkiewicz.

Według oświadczeń składanych przez sędziów Sądu Najwyższego w 2020 r., 8 sędziów spośród 95, którzy złożyli deklaracje dotyczące przynależności do partii politycznych, należało do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). Byli to: Anna Kozłowska, Anna Owczarek, Marek Pietruszyński, Krzysztof Pietrzykowski, Waldemar Płóciennik, Krzysztof Rączka, Rafał Malarski oraz Krzysztof Cesarz.W kontekście historycznym, w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) członkostwo w PZPR było powszechne wśród sędziów SN. Na przykład w kadencji 1987–1992 powołano 118 sędziów, z czego 99 było członkami PZPR. Łącznie w całym okresie PRL orzekało w SN 246 sędziów, a większość z nich należała do PZPR.

Sytuacja ta budzi kontrowersje w kontekście bieżących debat o reformie sądownictwa (np. w 2025 r. w związku z wyborami prezydenckimi i rolą Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN), gdzie podkreśla się, że wśród sędziów SN nadal orzekają osoby z przeszłością w PZPR, a brak publikacji uniemożliwia pełną weryfikację. Nie znaleziono oficjalnego wyjaśnienia SN co do usunięcia treści, co dodatkowo rodzi pytania o zgodność z prawem. Jeśli to efekt zmian administracyjnych po 2023 r., wymaga to pilnej interwencji (np. ze strony Ministra Sprawiedliwości lub Rzecznika Praw Obywatelskich).

Ze strony Sądu Najwyższego wbrew ustawie zniknęły informacje o członkostwie sędziów m. in. w partii komunistycznej. Fakt, jest się czego wstydzić. pic.twitter.com/CTtLj8fcro

— Kamil Zaradkiewicz (@Zaradkiewicz_K) September 29, 2025

🟥 NIE ŻAŁUJCIE NAM WSPARCIA, TYM BARDZIEJ, ŻE PILNUJEMY WARSZAWY JAK NALEŻY!

NIE ZAPOMNIJ WESPRZEĆ JEDYNEGO NIEZALEŻNEGO PORTALU, KTÓRY OD LAT WALCZY O NASZE MIASTO, WARSZAWĘ, A KTÓRY JEST POZBAWIONY JAKIEGOKOLWIEK WSPARCIA FINANSOWEGO, A KTÓRY ZAWSZE REAGUJE NA SPOŁECZNE POTRZEBY!

➡️ Możesz nas wesprzeć zapraszając nas na kawę: https://buycoffee.to/portalwarszawski

➡️ Lub dokonać bezpośredniej wpłaty na numer: 90 1240 1226 1111 0010 8864 5699 – dopisek: DAROWIZNA