Ta scena z 19 stycznia przedstawiona przez Marcina Zaleskiego rozgrywa się w Warszawie

Święto Jordanu to jedno z największych świąt cerkiewnych, obchodzone według kalendarza gregoriańskiego 19 stycznia (6 stycznia wg kalendarza juliańskiego), na pamiątkę chrztu Jezusa w Jordanie. Święto Jordanu na wschodzie łączy się z uroczystością Objawienia Pańskiego, będącą jednym z najstarszych świąt w Kościele katolickim, w Polsce nazywanym dniem Trzech Króli. Jordan, Bohojawlenije, Kreszczenije Hospodnije, czyli pamiątka chrztu Jezusa w Jordanie, to jedno z największych świąt cerkiewnych. Według nauki Kościoła Wschodniego dało ono początek chrześcijaństwu i stało się fundamentem wiary.

Dokładnie takie samo święto obchodzone było od XVIII wieku w Warszawie a za czasów Paskiewicza przybrało wręcz teatralną oprawę dla zaznaczenia prymatu władzy w stolicy Polski

Obraz Marcina Zaleskiego (najwybitniejszy wedutysta XIX Polski) przedstawia uroczystą ceremonię święta Jordanu (Objawienia Pańskiego, zwanego także Epifanią), obchodzonego w Kościele prawosławnym i grekokatolickim 19 stycznia (6 stycznia według kalendarza juliańskiego). Należy ono do głównych świąt obrządku wschodniego. Tego dnia na pamiątkę chrztu Chrystusa w Jordanie dokonuje się święcenia wody poprzez trzykrotne zanurzenie krzyża w rzece, stawie lub studni.
Scena przedstawiona przez Marcina Zaleskiego rozgrywa się w Warszawie u podnóża Zamku Królewskiego. Na drewnianym pomoście, ustawionym w skutej lodem Wiśle i obitym czerwonym suknem, widać duchownych w szatach liturgicznych, wysokich rangą rosyjskich wojskowych oraz rosyjskich żołnierzy z chorągwiami. Uroczysty pochód zmierza od wyjścia z Arkad Kubickiego w kierunku usytuowanego na końcu pomostu baldachimu.

Procesję otwiera ipodiakon (starszy ministrant) niosący tacę z mitrą biskupią oraz towarzyszący mu dwaj diakoni z kadzielnicami. Za nimi kroczy prawosławny biskup warszawski Antoni z uniesionym złotym krzyżem w dłoniach. Pod baldachimem znajdują się schody, którymi biskup zejdzie w dół do rzeki i w specjalnie przygotowanym przeręblu w kształcie krzyża trzykrotnie zanurzy krzyż, uświęcając wodę. W tym czasie będzie śpiewał świąteczną pieśń. Na przypominającym ołtarz postumencie, stojącym pod baldachimem, zostanie złożony krzyż i Ewangelia.

Święto Jordanu było obchodzone w Warszawie od końca XVIII wieku przez grekokatolików. Po nabożeństwie w kościele bazylianów przy ulicy Miodowej uroczysta procesja szła nad Wisłę ulicą Długą i Mostową. W okresie Królestwa Polskiego (po 1815 roku), wraz z pojawieniem się w Warszawie większej liczby Rosjan z księciem Konstantym na czele, wyznawcy prawosławia zaczęli organizować własne, odrębne obchody. Miały one charakter kameralny. Dopiero od 1832 roku, kiedy po upadku powstania listopadowego namiestnikiem Królestwa Polskiego został Iwan Paskiewicz, przybrały one rozbudowaną formę. Odbywały się u podnóża jego siedziby – Zamku Królewskiego. Ceremonii religijnej towarzyszyła parada wojskowa na Krakowskim Przedmieściu.

🟦 Spodobał Ci się artykuł? Chcesz abyśmy dalej mogli służyć Warszawie? Wspieraj niezależny Portal Warszawski, który jako jedyny walczy o lepszą Warszawę. Jeśli chcesz możesz nam się odwdzięczyć za naszą służbę i zaprosić nas na kawę: https://buycoffee.to/portalwarszawski

Możesz też dokonać wpłaty na numer: 61102049000000890231388541 – dopisek: DAROWIZNA

za; Muzeum Historii Warszawy