212 lat temu urodził się Stanisław Kierbedź – inżynier komunikacji, budowniczy mostów, generał-major inżynierii w służbie rosyjskiej

Kierbedź przejawiał od początku zainteresowania praktyczne i konstruktorskie. Już w czasie studiów inżynieryjnych był w l. 1830–1835 współpracownikiem komisji budowy Kanału Windawskiego (dla połączenia Niemna z Bałtykiem przez Dubissę w ramach państwa rosyjskiego), a w r. 1834 współautorem zbioru rysunków z zakresu budownictwa lądowowodnego. Od czerwca 1837 do września 1838 r. przebywał wraz z D. Mielnikowem, późniejszym dyrektorem Kolei Mikołajewskiej (z Petersburga do Moskwy), na studiach w Niemczech, Francji, Anglii, Belgii i Szwajcarii. We Francji uczęszczał na kursa specjalne w École des Ponts et Chausées w Paryżu, w Anglii na analogiczne British Association for the Advancement of Science w Newcastle. Po powrocie pracował jako zastępca Mielnikowa przy budowie Kolei Mikołajewskiej.

Kariera

W r. 1842 K. wystąpił z projektem zbudowania stałego mostu żelaznego przez rzekę Newę w Petersburgu. Było to przedsięwzięcie niezwykle trudne ze względu na znaczną głębokość rzeki (12 metrów), silny prąd, muliste i ilaste podłoże, wielkie różnice poziomu zwierciadła wód z powodu cofania się ich pod wpływem wiatrów od morza, okresowy napór wielkich mas kry, wreszcie konieczność uwzględnienia potrzeb komunikacji wodnej, a więc zaprojektowania mostu częściowo zwodzonego. Niewiara w możliwość postawienia mostu na Newie była powszechna, trzeba było więc osobistej decyzji cara Mikołaja I na przyjęcie projektu K-ia i powierzenie mu dyrekcji budowy. K. podjął pracę w r. 1842 i zakończył ją w r. 1850. Postawił pierwszy, słynny, z żelaza lanego most Błagowieszczeński (potem Mikołajewski, dziś por. Szmidta), o siedmiu przęsłach stałych, a jednym zwodzonym, 342 m długi, a 20 m szeroki. W czasie budowy wykazał też K. wybitne zdolności administracyjne i handlowe w zawieraniu korzystnych umów o dostawy i w ich egzekwowaniu; w tych też sprawach jeździł w r. 1848 ponownie do Anglii. Na zakończenie prac Mikołaj I polecił wybić okolicznościowy medal, a w dniu otwarcia mostu (18 XI 1850) K. otrzymał nominację z majora na generał-majora. Równocześnie Petersburska Akademia Nauk powołała go w r. 1850 na członka korespondenta (w dziale fizyki i matematyki), a w r. 1858 na członka honorowego. Kiedy rząd przystąpił do projektowania Kolei Petersbursko-Warszawskiej, dyrektorem robót mianowano gen. K. Gerstfelda, zastępcą K-ia, a głównym inżynierem Polaka W. Bogusławskiego. Linia ta wymagała zbudowania większej ilości mostów, dział ten złożono w ręce K-ia i delegowano go w r. 1852 za granicę dla zbadania nowoczesnego budownictwa mostów żelaznych.

Kierbedź zaznajomił się przede wszystkim z nowymi mostami belkowymi, kratowymi w Anglii (m. in. ze słynnym wiaduktem przez rzekę Boyne koło Drogheda). Z podróży tej sporządził album ówczesnych zagranicznych mostów żelaznych i stał się inicjatorem budowy żelaznych mostów kratowych w Rosji i Polsce, w których wprowadził własne udoskonalenia, w szczególności zróżnicowanie konstrukcji krzyżulców ściskanych i rozciąganych. Wiadukt przez Boyne pozwolił mu na zbudowanie w l. 1853–7 pierwszego w Rosji kratowego mostu na rzece Łudze (o rozpiętości przęsła 55 m) i w tym samym czasie na zaprojektowanie pierwszych w Rosji mostów o dźwigarach parabolicznych na Dźwinie zachodniej i rzece Wielikaja. W związku z prowadzonymi budowami w l. 1853–4 K. wyjeżdżał do Niemiec, Anglii, Austrii i Belgii.

Stanisław Kierbedź – inżynier komunikacji, budowniczy mostów, generał-major inżynierii w służbie rosyjskiej – urodził się 10 marca 1810 roku w Nowym Dworze Mazowieckim

W r. 1854 roku przedłożył projekt połączenia Kolei Petersbursko-Warszawskiej z Królewcem, za co otrzymał wyższe odznaczenie pruskie

W l. 1856–9 kierował budową kolei żelaznej z Petersburga do Peterhofu (dziś Pietrodworiec), z odnogą do Krasnego Sioła. W tym samym czasie wykonał liczne doświadczenia nad połączeniami nitowymi i zaproponował wywiercanie otworów dla nitów jako bez porównania mniej szkodliwych dla całości konstrukcji niż stosowane poprzednio przebijanie. Tę najciekawszą i pełną powodzenia epokę w życiu Kierbedzia kończy budowa pierwszego stałego mostu żelaznego na kamiennych podporach przez Wisłę w Warszawie w l. 1861–3. Za budowę tę otrzymał od skarbu Król. Pol. dożywotnią pensję 1 500 rubli rocznie. Ten most, zwany do zniszczenia go w r. 1944 Mostem Kierbedzia (na jego podporach spoczywa obecnie konstrukcja Mostu Śląsko-Dąbrowskiego), był wielkim osiągnięciem technicznym. Przęsła jego miały rozpiętość po 79 m, przy budowie filarów zastosowano po raz pierwszy na ziemiach Polski sprężone powietrze, belki poprzeczne jezdni przebiegały ponad dolnymi pasami dźwigarów, co znalazło później zastosowanie w wielu mostach w cesarstwie i zostało wysoko ocenione przez fachowców zachodnioeuropejskich.”

za; wiki, PW