[VIDEO] #StolenMemory – IPN zwraca przedmioty bezprawnie odebrane przez Niemców
Zegarek i biżuteria, obrączka ślubna oraz dokumenty, listy i zdjęcia: W obozach koncentracyjnych narodowi socjaliści zabierali ludziom ich rzeczy osobiste. Arolsen Archives przechowuje cały czas około 2.500 przedmiotów należących do byłych więźniów obozów koncentracyjnych. Wszystkie te przedmioty czekają na zwrot rodzinom. Dzięki kampanii #StolenMemory rozpoczętej w 2016 r. udało się już odnaleźć kilkaset rodzin, często z pomocą wolontariuszy prowadzących badania w różnych krajach.
W akcję odnajdowania rodzin i przekazywania przedmiotów więźniów włączył się także Instytut Pamięci Narodowej
Przedmioty osobiste należą do prześladowanych przez narodowych socjalistów osób z ponad 30 krajów, głównie z Polski, Niemiec i byłego Związku Radzieckiego. Większość rzeczy osobistych pochodzi z obozu koncentracyjnego Neuengamme w Hamburgu, mniejsza część także z obozu koncentracyjnego Dachau.
Dla rodzin przedmioty są bezcenne. Dzięki nim wspomnienie i upamiętnienie stają się namacalne, gdyż często są to ostatnie ślady ofiar narodowego socjalizmu. Okoliczności i miejsca śmierci są rzadko znane. Ale rzeczy te są ważne także dla krewnych ocalałych, zwłaszcza jeśli ci nie mogli lub nie chcieli mówić o swoich obozowych przeżyciach.
Co to jest #StolenMemory??
Celem kampanii #StolenMemory jest zwrócenie jak największej liczby skradzionych pamiątek. W tym celu Arolsen Archives zaprasza wolontariuszy do udziału w poszukiwaniach rodzin. Dzięki mediom społecznościowym i udostępnianiu zbiorów archiwalnych online można obecnie znacznie skuteczniej docierać do szerokiego grona zainteresowanych osób.
Wolontariusze z wielu krajów, m.in. z Polski, Holandii, Nowej Zelandii, Francji i Hiszpanii, wspierają działania Arolsen Archives – czasem udzielając pomocnych wskazówek, a czasem prowadząc czasochłonne poszukiwania na miejscu. Ponadto dziennikarze relacjonują kampanię, a także publikują nazwiska i zdjęcia. Dzięki tym działaniom zgłasza się coraz więcej rodzin. Pomagają również krajowe oddziały Czerwonego Krzyża. Dzięki temu od 2016 r. zwrócono już po ponad 500 pamiątek po ofiarach narodowego socjalizmu.
Otwarcie wystawy
Dziś dzięki Archiwum IPN otwarta została w Warszawie wystawa, mająca na celu odszukanie rodzin i zwrócenie pamiątek po ofiarach represjonowanych przez Rzeszę Niemiecką oraz popularyzację wiedzy na temat milionów ofiar, które straciły życie w niemieckich obozach koncentracyjnych.
Przedmioty te zostały odebrane więźniom w chwili ich przybycia do obozu. Historia zwrotu przedmiotów zaczyna się już w 1945 r., gdy biura poszukiwawcze w Niemczech próbowały oddawać ocalałym lub krewnym odnalezione rzeczy osobiste. W 1963 r. archiwum Arolsen Archives, znane wówczas jako International Tracing Service, przejęło od biur oraz instytucji restytucyjnych pozostałe po więźniach przedmioty i postanowiło kontynuować ich zwracanie. Niski budżet przeznaczony na realizację tego celu, a także sytuacja polityczna na świecie, m.in. utrudniona komunikacja z rodzinami mieszkającymi w strefie wpływów komunistycznych, nie sprzyjały jednak prowadzeniu akcji.