W końcu! Ogród tarasowy za Pałacem Ursynowskim dostępny dla wszystkich!

Dzięki dobrej współpracy władz Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego ze stowarzyszeniem Otwarty Ursynów 17 kwietnia 2025 roku został oficjalnie otwarte dla mieszkańców Warszawy zabytkowy ogród tarasowy, zlokalizowany za Pałacem Ursynowskim, w którym mieści się siedziba władz uczelni. Ogród tarasowy, który jest częścią rezerwatu przyrody Skarpa Ursynowska, można odwiedzać codziennie w godzinach od 8.00 do 18.00.

Rys historyczny

Początki historii pałacu sięgają roku 1775 lub 1776, kiedy to Izabela z Czartoryskich Lubomirska rozpoczęła go wznosić najprawdopodobniej dla swojego faworyta i kochanka, francuskiego szambelana Józefa Maisonneuve’a – ówczesna nazwa Rozkosz wydaje się być na miejscu. Parterowy dworek był gotowy do 1777 roku. Pałac przeszedł jeszcze na pewien czas w ręce Joanny z Sułkowskich Sapieżynie, by od 1785 roku stać się już własnością córki Izabeli, Aleksandry z Lubomirskich, żony Stanisława Kostki Potockiego. Zlecili oni rozbudowę pałacu Chrystianowi Piotrowi Aignerowi. Nowy gmach, wybudowany w latach 1785-1786 zyskał formę klasycystycznego parterowego pawilonu z czterokolumnowym portykiem i małymi oficynkami. Od 1799 roku pałac był własnością Grzegorza Wykowskiego, a potem Ignacego Kochanowskiego.

W 1822 roku pałac stał się własnością Juliana Ursyna Niemcewicza, który wykupił pałac po swoim powrocie ze Stanów Zjednoczonych. W pałacu postanowił umieścić swoje cenne zbiory, m.in. ryciny oraz rękopisy, ale także zmienić jego nazwę. Początkowo chciał go nazwać Ameryka lub Waszyngton na cześć Stanów Zjednoczonych, jednak odradzono mu taką nazwę, bo mogłaby ona zostać źle odebrana w kraju pod rosyjskim zaborem. Zdecydował się więc nazwać pałac od swojego drugiego imienia Ursynowem. Nazwa ta później dała imię całej dzielnicy. W pałacu Juliana Niemcewicza często bywał Juliusz Słowacki. Pałac został skonfiskowany po powstaniu listopadowym, od 1832 roku właściciel pałacu został Wilhelm Malcz, potem od 1849 roku rezydowała w nim rodzina Potockich.

Tarasy dzięki staraniem władz Uczelni zostały odrestaurowane z funduszy uczelni w 2017 roku. Są częścią Pałacu Ursynowskiego, którego historia sięga 1775 roku i wiąże się z pułkownikiem Józefem de Maisonneuve, ulubieńcem księżnej Izabeli z Czartoryskich Lubomirskiej. Józef de Maisonneuve nazwał majątek Roskosz (Rozkosz). Nazwa ta obowiązywała do 1822 roku, kiedy to dwór i ziemię kupił Julian Ursyn Niemcewicz, wybitny polityk, pisarz i poeta, a także przyjaciel i adiutant Tadeusza Kościuszki. Rezydencja otrzymała nazwę Ursynów od starego nazwiska rodziny Niemcewiczów. W 1857 roku przejęła go rodzina Krasińskich, a konkretnie Eliza z Branickich Krasińska, żona pisarza Zygmunta Krasińskiego. Wówczas przebudowano pałac do dzisiejszej, neorenesansowej postaci pod okiem Zygmunta Rospendowskiego, miało to miejsce w latach 1858-1860. Nowum było użycie w jego budowie żeliwa. Otaczające pierwotnie pałac klasycystyczne stajnie i wozownie zostały przebudowane w XIX i XX wieku. Pałac do 1906 roku należał do członka rodziny Krasińskich, Adama Krasińskiego, który oddał pałac wraz z przyległościami Polskiej Macierzy Szkolnej, przez pewien czas mieściły się tu liczne placówki oświatowe. Pałac mocno ucierpiał podczas I wojny światowej, zagładzie uległa m.in. wiekowa aleja lipowa prowadząca do pałacu. W 1921 roku pałac przejął w spadku Edward Raczyński i wkrótce podarował go Ministerstwu Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. I tak do wojny, w czasie której cudem ocalał!

Dobra współpraca

– Dzisiejszy dzień jest dla naszej uczelni wyjątkowy – po latach starań, dzięki zaangażowaniu wielu osób i instytucji, między innymi dobrej współpracy ze społecznikami ze stowarzyszenia Otwarty Ursynów, możemy oficjalnie otworzyć dla społeczeństwa zabytkowy ogród tarasowy zlokalizowany za Pałacem Ursynowskim, w sercu rezerwatu przyrody Skarpa Ursynowska. Chciałbym podkreślić, że udostępnienie tej przestrzeni nie oznacza kompromisu kosztem ochrony środowiska. Wręcz przeciwnie – to dowód na to, że przy mądrej, opartej na wiedzy naukowej współpracy, możliwe jest pogodzenie ochrony cennych siedlisk przyrodniczych z potrzebą edukacji i upowszechniania wartości przyrody. Zapraszam Państwa do korzystania z tego miejsca z uważnością i szacunkiem. Niech ogrody tarasowe staną się przestrzenią inspiracji, odpoczynku i nauki – żywym symbolem tego, jak dzisiejsze miasta mogą stawać się ostojami przyrody – powiedział prof. dr hab. Michał Jerzy Zasada, rektor SGGW.

– Bardzo się cieszę, że 17 kwietnia możemy wspólnie z władzami SGGW zaprosić nie tylko mieszkańców Dzielnicy Ursynów, ale przede wszystkim wszystkich mieszkańców Warszawy do zwiedzania ogrodu tarasowego poniżej Pałacu Krasińskich na Ursynowie. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie duża życzliwość i pomoc JM rektora Michała Zasady, który od samego początku podjął skuteczne działania, aby doprowadzić do dzisiejszego otwarcia. Dla mnie to wspaniała informacja dla mieszkańców Warszawy, którzy od dziś mogą odwiedzić to piękne miejsce. Mam nadzieję również, że władze innej uczelni, która dzierżawi od Kancelarii Prezesa Rady Ministrów teren Parku Natolińskiego pójdą w ślady za władzami SGGW i udostępnią mieszkańcom Warszawy swobodny dostęp do parku i pałacu Natolińskiego poza ścisłym rezerwatem. Dobra kultury i dobra przyrodnicze będące w domenie publicznej powinny być dostępne w sposób nielimitowany dla obywateli – powiedział Paweł Lenarczyk, przewodniczący stowarzyszenia Otwarty Ursynów, radny Dzielnicy Ursynów.