Czy Radni Warszawy jednomyślnie zgodzą się na budowę miejsca pamięci ofiar ludobójstwa na Wołyniu??

Stowarzyszenie Wspólnota i Pamięć dostało obietnicę od prezydenta Warszawy, Rafał Trzaskowskiego, że na Wojskowych Powązkach powstanie miejsce pamięci ofiar ludobójstwa wołyńskiego. Mija dziewiąty miesiąc i pan Trzaskowski milczy. Dlatego też poszli za ciosem i zjawili się wczoraj na pierwszym posiedzeniu Rady Miasta.

Rzeź wołyńska

Rzeź wołyńska stanowiła początek końca wspólnej egzystencji Polaków i Ukraińców na południowo-wschodnich terenach II Rzeczypospolitej. Krwawą i bezwzględną kulminację, zakończoną śmiercią dziesiątków tysięcy ludzi i trwałym wymazaniem polskiej społeczności z mapy Wołynia.

Mimo upływu lat marginalizowanie masakry i próby zniekształcenia jej obrazu nadal stanowią element części ukraińskiej historiografii nastawionej nacjonalistycznie. W przeciwieństwie do Galicji Wschodniej, zdominowanej przez Ukraińców świadomych narodowościowo i otwarcie dążących do utworzenia państwa ukraińskiego, w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku Wołyń był obszarem stosunkowo spokojnym. Jeszcze w ostatnich latach pokoju większą bolączką polskich władz byli tamtejsi komuniści niż stosunkowo słabe struktury Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów. Upadek Polski we wrześniu 1939 roku i wkroczenie na scenę nowych sił: niemieckiej i sowieckiej zburzyły stary porządek i dały początek stopniowej radykalizacji postaw miejscowej ludności, pamiętającej także dyskryminującą politykę państwa polskiego wobec Ukraińców i próby ich polonizacji.

Niespełna dwuletnia okupacja Wołynia przez Związek Sowiecki przyniosła tym ziemiom próbę sowietyzacji, pozorną ukrainizację i liczne akty terroru wymierzonego zarówno w Polaków, jak i Ukraińców oraz Żydów. Mimo to nie podejmowano wspólnego działania w nowej, trudnej sytuacji. W przeddzień rozpoczęcia operacji „Barbarossa” rozbite komórki wołyńskiego Związku Walki Zbrojnej z trudem starały się przetrwać celne uderzenia NKWD. W niewiele lepszej formie znajdowało się podziemie ukraińskie.

Apogeum mordów przypadło na lato 1943 roku. Tylko 11 lipca UPA zaatakowała ponad sto miejscowości, ofiarą napadów padło prawdopodobnie kilkanaście tysięcy osób. Wykorzystując skupienie ludności polskiej na niedzielnych mszach (11 lipca), licznych mordów dokonano bezpośrednio w świątyniach, zdarzały się także przypadki, gdy mordowano księży odprawiających nabożeństwa. W miasteczku Poryck (obecnie Pawliwka) banderowcy otoczyli kościół pełen wiernych, przez okna wrzucili do wnętrza granaty. Ocalałych Polaków wezwali do wyjścia, gwarantując im bezpieczeństwo, a następnie otworzyli do nich ogień z karabinu maszynowego. Po dobiciu rannych niektórzy banderowcy zbezcześcili wnętrze kościoła, gdzie zrabowali kielichy i monstrancje. Następnie zdetonowali w świątyni pocisk artyleryjski, aby wysadzić ją w powietrze, i podpalili ją. Zwłoki około trzystu osób zamordowanych w Porycku zakopano zaledwie kilkadziesiąt metrów od miejsca mordu.

30 sierpnia kureń (batalion) UPA Iwana Kłymczaka „Łysego” zniszczył Ostrówki i Wolę Ostrowiecką, mordując ok. 1050 osób, w tym miejscowy pluton Armii Krajowej, który nie podjął walki, zmylony „pojednawczą” początkowo postawą Ukraińców.

Będzie procedowany

Dziś byliśmy obecni na 1. sesji Rady Miasta Warszawy w nowej kadencji. Wręczyliśmy wszystkim radnym apel ws. budowy na Powązkach Wojskowych miejsca pamięci ofiar ludobójstwa na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej, projekt uchwały i wizualizację pomnika wraz z uzasadnieniem.

Przypominamy, że nasz projekt inicjatywy uchwałodawczej został przyjęty pod względem formalnym i wkrótce powinien być procedowany. Liczymy na pozytywny głos warszawskich radnych. Cieszymy się, że z wieloma z nich udało nam się dzisiaj osobiście porozmawiać. – czytamy na stronie Stowarzyszenia.

Dziś byliśmy obecni na 1. sesji Rady Miasta @warszawa w nowej kadencji. Wręczyliśmy wszystkim radnym apel ws. budowy na Powązkach Wojskowych miejsca pamięci ofiar ludobójstwa na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej, projekt uchwały i wizualizację pomnika wraz z uzasadnieniem.

1/2 pic.twitter.com/ZsHQg1fNym

— Stowarzyszenie „Wspólnota i Pamięć” (@WspolnotaPamiec) May 7, 2024

Portal Warszawski. O krok do przodu