Dziś do polskich zbiorów powraca kolejne odzyskane dzieło „Portret starszego mężczyzny w peruce, z laską” holenderskiego malarza Godfrieda Schalckena. Obok niego znajduje się pusta rama o numerze inwentarzowym 30. To jeden z najstarszych numerów, który wskazuje na to, że odzyskany obraz stanowił część tej początkowej kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie. (…) Dzisiaj prezentujemy także XVIII-wieczny obraz „Widok na morze” szkoły Josepha Claude Verne, który został skradziony z dawnego Muzeum Lubelskiego w Lublinie, a następnie odnaleziony na aukcji w Monte Carlo”.
„Portret starszego mężczyzny w peruce, z laską”, namalowany ok. 1680-1685 roku przez Godfrieda Schalckena, przedstawia wytwornie ubranego starszego mężczyznę na tle parku. Autor obrazu był holenderskim malarzem z przełomu XVII i XVIII wieku. Specjalizował się w malarstwie portretowym i niewielkich scenach rodzajowych, charakteryzując się zastosowaniem kontrastowego światłocienia, co nadawało jego pracom wyjątkowy urok. „Portret starszego mężczyzny w peruce, z laską” przed wojną należał do kolekcji zakupionej w 1862 roku na aukcji w Kolonii przez Muzeum Sztuk Pięknych w Warszawie, poprzednika Muzeum Narodowego. Dzieło otrzymało numer inwentarzowy 30, widoczny do dziś na rewersie obrazu.
W czasie II wojny światowej, najprawdopodobniej po upadku Powstania Warszawskiego w 1944 roku, obraz został utracony. Jego losy tego pozostawały nieznane aż do listopada 1972 roku, kiedy to pojawił się na aukcji organizowanej przez dom aukcyjnym Dorotheum w Wiedniu. Był to punkt zwrotny w jego historii, choć nadal pozostawał utracony dla Polski.
W 2022 roku „Portret starszego mężczyzny w peruce, z laską” został ponownie odnaleziony – tym razem na aukcji w Niemczech. W odpowiedzi na starania polskiego resortu kultury i przekazanie wniosku restytucyjnego ze szczegółową dokumentacją potwierdzającą pochodzenie obrazu ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, obraz został wycofany z planowanej sprzedaży. W czerwcu 2023 roku dotychczasowy posiadacz zdecydował się dobrowolnie zwrócić dzieło na rzecz polskiego Skarbu Państwa i przekazać je do Muzeum Narodowego w Warszawie.
Obraz „Widok na morze” szkoły Josepha Claude Vernet wykonano w technice olejnej na płótnie. XVIII-wieczne dzieło zostało zidentyfikowane w grudniu 2022 r. w ofercie domu aukcyjnego w Monako jako polska strata wojenna utracona ze zbiorów dawnego Muzeum Lubelskiego w Lublinie, dzisiaj Muzeum Narodowego w Lublinie.
Przed wybuchem II wojny światowej pracownicy Muzeum Lubelskiego w obawie o posiadane zbiory dokonali spisu dzieł sztuki znajdujących się w zbiorach Muzeum, gdzie m.in. można odnaleźć obraz „Widok na morze”. Wraz z przejęciem Muzeum Lubelskiego w Lublinie pod zarząd przez administrację niemiecką, sporządzone zostały dodatkowe dokumenty inwentarzowe oraz fotograficzne zajętych zbiorów muzealnych. Z tego okresu zachowała się jedna archiwalna fotografia obrazu „Widok na morze”, która stanowiła kluczowy materiał porównawczy i pozwoliła na potwierdzenie tożsamości odnalezionego obrazu.
Oględziny obrazu, przeprowadzone 16 grudnia 2022 r. przez pracowników Departamentu Restytucji Dóbr Kultury w MKiDN oraz Muzeum Narodowego w Warszawie, wykazały, że obraz został prawdopodobnie wycięty ze swojej pierwotnej oprawy, o czym świadczą nieregularne krajki oryginalnego płótna. Fotografie wykonane w świetle podczerwieni (IR) ujawniły zmiany w samej kompozycji dzieła, które miały na celu przykryć zniszczony obszar warstwy malarskiej.
Na podstawie dokumentacji przekazanej przez Departament Restytucji Dóbr Kultury, dotychczasowy posiadacz zdecydował o dobrowolnym zwrocie obiektu stronie polskiej. To pierwszy przypadek, kiedy działania restytucyjne podjęte zostały na terytorium Monako.
za; MKiDN
Portal Warszawski
Polonez jest narodowym polskim tańcem korowodowym o uroczystym charakterze. To jeden z nielicznych tańców dawnych wieków nadal żywotnych i popularnych – a być może jedyny. Dziś tańczą go nie tylko…
„Lista Szparkowskiego, czyli szwedzka układanka” wydana przez Wydawnictwo Jasne już w sprzedaży. To powieść oparta na faktach, a zdecydowana większość opisanych postaci i wątków miała swoje odzwierciedlenie w rzeczywistości. Jednocześnie…
Wczoraj odbyła się uroczystość nadania tytułu DOKTORA HONORIS CAUSA Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina najbarwniejszej postaci polskiego życia muzycznego Maestro Jerzemu Maksymiukowi. Nagrał ok.100 płyt, m.in. dla EMI (13 płyt), Hyperionu,…
