UWAGA ZAGROŻENIE BRD! TVN podaje nieprawdziwą i szkodliwą informację jakoby pierwszeństwo pieszego na przejściu było „bezwzględne”.

To kolejna informacja, która wprowadza pieszych w błąd, a tym samym powoduje, że stają się coraz mniej ostrożni. Wielokrotnie dementowaliśmy już takie groźne informacje, ale postanowiliśmy ponownie zapytać naszego eksperta dra inż. Piotra Krzemienia. Mowa o wydaniu Faktów z 1 września – https://fakty.tvn24.pl/zobacz-fakty/wydanie-z-1-wrzesnia-7.

Prof. R. A. Stefański i dr inż. P. Krzemień – pierwszeństwo pieszego jest warunkowe

„Wielokrotnie pisałem, że pierwszeństwo pieszego nie ma charakteru bezwzględnego – jest ono warunkowe (vide literatura). Pieszy ma je gdy sprosta wymogom art. 14 Prd, który zakazuje wchodzenia bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd i nie ma znaczenia czy przejście dla pieszych jest wyposażone w sygnalizację, czy też nie. W Prd zielony sygnał zezwala jedynie na wejście lub wjechanie za sygnalizator, względnie wyznaczone linie zatrzymania.” – mówi dla Portalu Warszawskiego, dr inż. Piotr Krzemień.

Temat ten poruszył także prof. R. A. Stefański w czasopiśmie Paragraf na Drodze (nr 1/2022) stwierdzając między innymi: „Treść art. 13 ust. 1a p.r.d. wskazuje, że pieszy wchodzący na przejście dla pieszych ma bezwzględne pierwszeństwo przed pojazdem, gdyż przepis ten nie zawiera w tym względzie żadnych ograniczeń. Takie ograniczenia wynikają z innych przepisów, które stanowią, że:

1) pieszy wchodzący na jezdnię lub torowisko albo przechodzący przez jezdnię lub torowisko jest obowiązany zachować szczególną ostrożność (art. 13 ust. 1 p.r.d.);
2) zabrania się pieszemu wchodzenia na jezdnię bezpośrednio przed jadący pojazd, w tym również na przejściu dla pieszych (art. 14 pkt 1 lit. a p.r.d.);
3) zabrania się pieszemu korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię lub torowisko, w tym również podczas wchodzenia lub przechodzenia przez przejście dla pieszych – w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku lub przejściu dla pieszych (art. 14 pkt 8 p.r.d.). Ograniczenia te nadają pierwszeństwu pieszego przed pojazdem charakter względny.” – dodaje prof. Stefański [wyr. red.].

Prof. stwierdza ponadto: „Przestrzeganie tej zasady [zasady szczególnej ostrożności – dop. red.] przez pieszego wchodzącego na przejście dla pieszych polega przede wszystkim na tym, że powinien upewnić się, czy może bezpiecznie wejść na przejście i czy nie zmusi kierujących pojazdami do gwałtownego hamowania. Powinien ocenić odległość i prędkość jadących pojazdów oraz istniejące ograniczenie widoczności spowodowane przez pojazdy lub przedmioty, a nadto – na co słusznie zwraca się uwagę w doktrynie – wchodzić na jezdnię spokojnie, aby kierujący pojazdem mógł zorientować się w zamiarach pieszego i dostosować do niego sposób jazdy. Pieszy musi ocenić prędkość pojazdu zbliżającego się do przejścia i nie może wchodzić na przejście w sytuacji, gdy z powodu zbliżania się pojazdu nawet z nadmierną prędkością zmusi kierującego tym pojazdem do gwałtownego hamowania. Nietrafny jest pogląd, że nie narusza zasady szczególnej ostrożności pieszy, który zmusi do hamowania [gwałtownego i intensywnego – dop. red.] kierującego poruszającego się z nadmierną prędkością. (…) W judykaturze zasadnie przyjmuje się, że wkroczenie pieszego na jezdnię bezpośrednio przed nadjeżdżający pojazd jest niedopuszczalne także na wyznaczonym przejściu dla pieszych, zwłaszcza gdy pieszy ma obiektywną możliwość spostrzeżenia nadjeżdżającego samochodu. (…) Fakt, że kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu (art. 26 ust. 1 p.r.d.), nie uchyla tego zakazu w stosunku do pieszego.” [wyr. Red.].

„Oznacza to, że pieszemu nie wolno wejść przed jadący pojazd w sposób, który zmusi prawidłowo reagującego kierującego, do gwałtownego i intensywnego hamowania. Pieszy naruszający tę zasadę nie uzyskuje pierwszeństwa. Za taką wykładnią ww. przepisu przemawiają również art. 3 i 4 Prd, które nakazują każdemu podejmowanie czynności zapobiegających zagrożeniu, bez względu na to kto je wywołał. Art. 3 Prd zaniechanie traktuje jako działanie.” – podsumowuje P. Krzemień.

Literatura:

1. Krzemień, P. (2022). Znaczenie pojęcia „pieszy wchodzący” – głos polemiczny. Paragraf na Drodze, 4, 21-42.
2. Krzemień, P. (2022). Fakultatywny obowiązek zmniejszenia prędkości przed przejściem dla pieszych w kontekście zakazu wchodzenia bezpośrednio przed jadący pojazd. Paragraf na Drodze, 1, 21–42.
3. Krzemień, P. (2021). Pierwszeństwo pieszego „wchodzącego” na przejście dla pieszych. Nowy przepis Prawa o ruchu drogowym w świetle procesu legislacyjnego, wystąpień posłów i senatorów oraz zasad opiniowania wypadków drogowych. Paragraf na Drodze,3, 7–34.
4. Stefański, R. A. (2022). Obowiązki kierujących pojazdami i pieszych przechodzących przez przejście dla pieszych po nowelizacji ustawy Prawo o ruchu drogowym. Paragraf na Drodze, 1, 7–19.

Piotr Krzemień

Portal Warszawski