71 lat temu, w więzieniu na Mokotowie komuniści zamordowali mjr Zygmunta Szendzielarza „Łupaszkę”
71 lat temu, 8 lutego 1951 r., w więzieniu na Mokotowie komuniści zamordowali mjr Zygmunta Szendzielarza „Łupaszkę” – dowódcę 5 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej. Dowodząc jednostkami wojskowymi na Wileńszczyźnie, Białostocczyźnie i na Pomorzu pokazał, że zalicza się do najzdolniejszych oficerów Wojska Polskiego – Bogusław Łabędzki, historyk.
Rys biograficzny
Zygmunt Szendzielarz wywodził się z bardzo patriotycznej rodziny. Jego bracia walczyli w obronie Lwowa w latach 1918-1919, a pozostali członkowie byli zaangażowani w tworzenie niepodległości Polski. Z tego względu „Łupaszka” od najmłodszych lat chciał poświęcić się służbie wojskowej. Ostatecznie został jednym z bardziej cenionych dowódców w II Rzeczypospolitej.
W ciągu dwóch lat został awansowany z dowódcy plutonu na dowódcę kompanii, a taki szybki awans nie jest zbyt częsty w polskim wojsku. Potwierdzało to tylko jego pozytywne cechy. Charakteryzował się niestandardowością postępowania, nie zachowywał się zgodnie z zasadami ogólnie przyjętymi w wojskowości.Cenił przede wszystkim ludzkie życie i bardzo dbał o swoich podkomendnych. To wszystko powodowało, że patrzono na niego z dużym szacunkiem.
Aresztowanie i śmierć
Po zakończeniu II wojny światowej mjr Szendzielarz nie złożył broni w dalej działał w konspiracji na Białostocczyźnie. W marcu 1947 r. opuścił swój oddział. Początkowo przebywał w Warszawie, później w okolicach Głubczyc, a następnie ukrywał się w Osielcu koło Makowa Podhalańskiego. Tu 30 czerwca 1948 r. został aresztowany przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego.
Z tej niewoli nie udało się już mu uciec. W trakcie trwającego blisko dwa i pół roku śledztwa zachował bardzo godną postawę. Zdawał sobie sprawę, że nie będzie mu dane przeżyć procesu. Winę za wszystkie zarzuty wystosowane wobec jego podkomendnych wziął na siebie, twierdząc, że to on wydawał rozkazy.
2 listopada 1950 r. skazany został przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie na karę śmierci. Wyrok wykonany został 8 lutego 1951 r. w warszawskim więzieniu na Mokotowie.
W 2016 r. „Łupaszka” został pochowany z wojskowym ceremoniałem na Wojskowych Powązkach.