[TYLKO U NAS] O Kolumnie Zygmunta III Wazy, którą odsłonięto 24 listopada 1644 roku
24 listopada 1644 roku uroczyście ustawiono figurę króla Zygmunta III Wazy na kolumnie, Jego syn, Król Władysław IV zamówił kolumnę u znanych artystów, u rzeźbiarza Clemente Molli, Ogólny nadzór architektoniczny polecił Augustynowi Locci. Pomnik zaprojektował Constantino Tencalli, a odlew postaci Zygmunta III Wazy wykonywał Daniel Thym z Gdańska, który pracował dla dworu królewskiego.
Ustalenia prof. Mączyńskiego
Specjalnie dla naszych czytelników przygotowaliśmy fragment niezwykłego opisu Kolumny Zygmunta III Wazy, dokonanego przez jednego z najlepszych znawców rzeczy, dr. hag. Ryszarda Mączyńskiego, który jest zaliczany do najlepszych polskich historyków sztuki. Zatem oddajmy głos Panu profesorowi.
Powiększ
📖To 22 metrowy symbol stolicy 👑. Znajdujący się na niej posąg liczy 275 centymetrów 📏 W rejestrze zabytków figuruje od 1965 roku 🔹.#Tegodnia w 1644 roku odsłonięto Kolumnę Zygmunta III Wazy.#placzamkowy#TraktKrólewski#śródmieście
— Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków (@MWKZ_pl) November 24, 2022
Co mówią nam inskrypcje umieszczone na kolumnie?
Inskrypcja na zachodniej tablicy, gdzie po łacinie jest napisane, że był 44 władcą (królem?) Polski„…REGNO IMPENSIS QVADRAGESIMVS QVARTVS IPSE IN REGIA SERIE…”co w tłumaczeniu brzmi: „…w szeregu czterdziesty czwarty król…” Licząc wg łacińskiej historiografii to powinien on być dopiero 21, co na owe czasy byłoby „naturalne” lub licząc władców (królów i książąt) od Mieszka I to powinien być 38 władcą lub bodaj 19 królem. Nijak więc nie można się doliczyć 44 władcy, a nie ma żadnych przesłanek by tę liczbę uważać za zmyśloną. Co ciekawe, liczba ta niemal pokrywa się z „Jasnogórskim pocztem władców Polski”, gdzie Zygmunt III Waza jest 44 władcą po „legendarnym” Lechu…
Na tablicach widoczne są wypukłe łacińskie inskrypcje o charakterze panegirycznym. Napisy umieszczone od pd. informują o fundacji monumentu. Płyta pn. ozdobiona jest dekoracyjnym kartuszem z herbem Rzeczypospolitej Obojga Narodów za panowania dynastii Wazów, z orderem złotego runa u dołu i koroną w zwieńczeniu. Poniżej znajduje się inskrypcja zdradzającą datę i nazwiska twórców statui króla. Tekst od zach. wysławia osobę i czyny Zygmunta III, a wsch. wyjaśnia symbolikę trzymanych przez króla miecza i krzyża odwołując się do jego chwały ziemskiej i niebiańskiej. Na belkowaniu postumentu znajdują się ozdobne plakiety. Ta od pn. upamiętnia odbudowę kolumny w 1949 r. a od pd. jej renowację za Augusta III