10 września 1526 r. sejm mazowiecki złożył przysięgę na wierność królowi Polskiemu, oficjalnie potwierdzając inkorporację Mazowsza do Korony

Mazowsze na mocy testamentu Bolesława Krzywoustego było od 1138 roku jedną z dzielnic państwa piastowskiego. Jako pierwszy władzę w dzielnicy mazowieckiej objął drugi syn Krzywoustego – Bolesław Kędzierzawy, a po jego śmierci młodszy brat Kazimierz Sprawiedliwy. Za rządów jego potomków Mazowsze uległo podziałowi na odrębne ziemie, pozostające we władaniu książąt piastowskich.

Rys historyczny

Wraz z wygasaniem poszczególnych linii Piastów mazowieckich, kolejne tereny zostały przyłączone do Korony. W 1462 roku w granicach Polski znalazły się ziemia rawska i gostynińska, w 1476 roku ziemia sochaczewska, a dziewiętnaście lat później księstwo płockie. W 1526 roku zmarł Janusz II, ostatni książę z mazowieckiej gałęzi rodu Piastów. Księstwo miało przejść pod władanie króla polskiego, jednak sposób jego włączenia i warunki przynależności nie zostały wcześniej jasno określone. Pojawiły się dwie odmienne koncepcje przyłączenia Mazowsza. Pierwsza zakładała, że otrzymałoby ono osobnego księcia, który miał być lennikiem władcy Polski. Zwolennikami takiego rozwiązania byli dygnitarze mazowieccy, chcący utrzymać swoją uprzywilejowaną pozycję oraz przede wszystkim królowa Bona, która chciała, by prowincję otrzymał jej syn, Zygmunt August, jako dominium Jagiellonów w Rzeczypospolitej. Z kolei możnowładcy polscy uważali, że Mazowsze powinno zostać bezpośrednio włączone do Korony. Zjednoczenie z Polską popierała także drobna i średnia szlachta mazowiecka. Król Zygmunt Stary opowiadał się za opcją całkowitej inkorporacji dzielnicy.

Portal Warszawski