Elizeum jest to XVIII-wieczna podziemna rotunda umieszczona w Skarpie Wiślanej na terenie Parku na Książęcem (błędnie określanego jako część Parku Marszałka Rydza Śmigłego). Dokładnie znajduje się u zbiegu ulic Kruczkowskiego i Książęcej. O stworzenie tego miejsca zadbał Książę Podkomorzy Kazimierz Poniatowski – rodzony brat Króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Za jego czasów było to, może miejsce spotkań śmietanki towarzyskiej Warszawy, może miejsce posiedzeń loży masońskiej, może salonik gdzie Panowie zabawiali się w towarzystwie pięknych pań. Przekazy historyczne nie są do końca jasne. Kto wie, czy Elizeum nie pełniło wszystkich tych funkcji po trochu.
Inwestor, którego reprezentujemy, jest gotów przekazać środki na prace konserwatorskie, remont i rozbudowę Elizeum. Dokładnie 10 grudnia 2013 roku został złożony List Intencyjny Inwestora – pisał półtora roku na Portal Warszawski, który pozwolił wypowiedzieć się przedstawicielowi firmy, która chciała Elizeum zrewitalizować, i oddać do użytku mieszkańcom Warszawy
„W ciągu roku 2014 prowadzone były rozmowy mające na celu zawarcie porozumienia (wtedy jeszcze tylko porozumienia) pomiędzy Inwestorem, Dzielnicą Śródmieście m.st. Warszawy i Zarządem Terenów Publicznych – ówczesnym administratorem Elizeum, które to porozumienie miało być podstawą dzierżawy Elizeum i rozpoczęcia prac rewitalizacyjnych. Burmistrzem Śródmieścia był wówczas Pan Wojciech Bartelski obecnie Prezes Tramwajów Warszawskich, a Dyrektorem Zarządu Terenów Publicznych była Pani Renata Kaznowska pełniąca dzisiaj funkcję Zastępcy Prezydenta m.st. Warszawy. Nota bene nadzoruje ochronę zabytków w warszawie.”
Po decyzji Władz m.st. Warszawy, że w tej sprawie odbędzie się przetarg, rozmowy w sprawie porozumienia przerwano. Inwestor złożył deklarację uczestnictwa w przetargu i oczekiwał (i wciąż oczekuje) na jego ogłoszenie. Czekaliśmy rok …
27 listopada 2015 roku zaniepokojeni przedłużającym się czasem oczekiwania na ogłoszenie przetargu, spotkaliśmy się z kolejnym Dyrektorem Zarządu Terenów Publicznych Panem Arkadiuszem Łapkiewiczem. Na tym spotkaniu dowiedzieliśmy się, że wykonanie decyzji o przeprowadzeniu przetargu miał nadzorować Zastępca Prezydenta m.st. Warszawy Pan Jacek Wojciechowicz.
Zatem 30 listopada 2015 roku skierowaliśmy do Zastępcy Prezydenta m.st. Warszawy Pana Jacka Wojciechowicza prośbę o spotkanie w sprawie Elizeum. Po długim oczekiwaniu na odpowiedź okazało się, że sprawa została przekazana do Zastępców Prezydenta m.st. Warszawy Panów Michała Olszewskiego i Jarosława Jóźwiaka.
I dopiero 11 stycznia 2016 roku skierowaliśmy do Zastępców Prezydenta m.st. Warszawy Panów Michała Olszewskiego i Jarosława Jóźwiaka prośbę o spotkanie. Po przeprowadzeniu rozmów telefonicznych okazało się, że ani na spotkanie, ani na rzetelną informację nie możemy liczyć.
Wtedy postanowiliśmy działać bardziej zdecydowanie. 15 stycznia 2016 roku przesłaliśmy prośbę o Interwencję Poselską do Pana Posła Jacka Tomczaka. Poseł osobiście interweniował u Pani Prezydent Hanny Gronkiewicz-Waltz.
27 stycznia 2016 roku po rozmowie Pana Posła z Panią Prezydent przesłaliśmy na Jej adres e-mail prośbę o osobistą interwencję w sprawie Elizeum
4 lutego 2016 roku odbyło się spotkanie u Pana Burmistrza Dzielnicy Śródmieście m. st. Warszawy Pana Piotra Kazimierczaka, na którym, oprócz Gospodarza i nas, obecni byli: Stołeczny Konserwator Zabytków, Główny Specjalista z Jego Biura, Dyrektor Zarządu Terenów Publicznych m.st. Warszawy wraz z Zastępcą. Na tym spotkaniu wszyscy uczestnicy wyrazili pozytywny stosunek do możliwie najszybszego ogłoszenia przetargu/konkursu na rewitalizację Elizeum.
18 lutego 2016 roku z inicjatywy Pani Prezydent Hanny Gronkiewicz-Waltz, odbyliśmy spotkanie z Zastępcą Prezydenta m.st. Warszawy Panem Michałem Olszewskim i Dyrektorem Zarządu Terenów Publicznych Panem Arkadiuszem Łapkiewiczem na temat przygotowań do przetargu na rewitalizację Elizeum. Rozmowa była zupełnie inna niż przed interwencją Pani Prezydent. Na tym spotkaniu padła wstępna deklaracja Pana Dyrektora, że przetarg może zostać ogłoszony już w maju 2016 roku.
Z archiwalnych materiałów prasowych wiemy (z Gazety Stołecznej i TVN 24), że w maju 2016 Stołeczny Konserwator Zabytków Pan Piotr Brabander deklarował wolę przeprowadzenia przetargu na rewitalizację Elizeum do końca 2016 roku. We wrześniu 2016 roku Dyrektor Zarządu Terenów Publicznych Pan Arkadiusz Łapkiewicz potwierdził tę gotowość (Wypowiedź dla Gazety Stołecznej).
Dlaczego przetarg nie odbył się w 2016 roku?
W sierpniu 2016 roku został powołany Zarząd Zieleni m.st. Warszawy. W bliżej nie znanym nam momencie Elizeum zostało przekazane pod administrację owego Zarządu Zieleni. Niestety, dowiedzieliśmy się o tym dużo później.
We wrześniu i w październiku 2017 roku odbyliśmy spotkania z Dyrekcją Zarządu Zieleni m.st. Warszawy w celu uzyskania informacji o terminie przetargu.
Okazało się wówczas, że Zarząd Zieleni m.st. Warszawy ma zupełnie inną koncepcję finansowania rewitalizacji Elizeum (m. in. podjął starania o uzyskanie dofinansowania z funduszy europejskich) i, że zapowiadany wcześniej przetarg narazie się nie odbędzie.
O ile nam wiadomo Zarząd Zieleni m.st. Warszawy nie uzyskał dofinansowania z funduszy europejskich i obecnie nie posiada żadnej realnej koncepcji na rewitalizację Elizeum. W chwili obecnej jest chyba na etapie zmiany dyrekcji, więc raczej ciężko by tam było podjąć realne decyzje.
W marcu 2019 roku ponownie podjęliśmy działania mające na celu określenie, czy i kiedy będziemy mogli przystąpić do przetargu na rewitalizację Elizeum.
O naszych działaniach poinformowaliśmy Prezydenta m.st. Warszawy, Stołecznego Konserwatora Zabytków, Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Osobie Generalnego Konserwatora Zabytków, i Zarząd Zieleni m.st Warszawy. Każdego z adresatów naszych informacji powiadomiliśmy, że deklaracja Inwestora padła już 5 lat temu, i że wciąż jest podtrzymywana.
Wiemy o pewnych ruchach ze strony Władz Miasta mających na celu doprowadzenie do przetargu na rewitalizację Elizeum. Jednak podobnie jak w 2016 roku mamy podejrzenie graniczące z pewnością, że owe ruchy pojawiły się dopiero po ponownym podjęciu działań z naszej strony. Obawiamy się, że, podobnie jak wcześniej, wszystko znowu utknie w martwym punkcie.
Pragnę tu wyrazić nasze zaskoczenie wypowiedziami warszawskich urzędników w mediach, którzy tłumaczą, że miasto nie może powierzyć Elizeum pierwszemu inwestorowi który, się zgłasza i zapowiadają, że wkrótce ruszy konkurs. Wkrótce?
Posądza się też nas o próbę wymuszenia najmu lub próbę ominięcia procedur.
Otóż nie! Z całym naciskiem pragniemy podkreślić, że reprezentowany przez nas Inwestor na ogłoszenie przetargu czy też konkursu oczekuje już od pięciu lat i jest gotowy wziąć udział we wszystkich procedurach na równi z innymi uczestnikami!
A samo Elizeum od bardzo dawna czeka na remont i na gospodarza. Po okresie początkowej świetności przechodziło z rąk do rąk. Najczęściej pełniło rolę magazynu. A ostatnio nie pełni żadnej funkcji. Jest udostępniane publiczności kilka razy w roku, między innymi w noc muzeów.
No i czeka … tak jak my – czeka.
Elizeum na samym początku było obłożone gliną, co stanowiło doskonałą ochronę przed wilgocią. Niestety, przez lata nad Elizeum wyrosły drzewa, których korzenie przebiły się przez tę glinę i do Elizeum zaczęła przesączać się woda. Panuje tam obecnie ciągła wilgoć. Historyczne tynki i malowania są w stanie katastrofalnym. Już ledwo widać ślady, gdzie były kasetony na kopule.
Stołeczny Konserwator Zabytków zapewnia, że Elizeum jest stabilne i nie grozi mu zawalenie, ale wiadomo przecież, że Skarpa Wiślana w Warszawie w kilku miejscach pracuje, i nie wiadomo, czy nie zacznie pracować też okolicy Elizeum. Napór ziemi mógłby być zgubny dla Elizeum.
Z uwagi na nasz wciąż rosnący niepokój o przyczyny, dla których przetarg do dnia dzisiejszego nie został ogłoszony, a także za prywatną radą jednego z urzędników, postanowiliśmy poprosić o pomoc media. Kampania medialna trwa.
Zwracamy się do Władz m.st. Warszawy z oczekiwaniem, z prośbą o złożenie deklaracji na piśmie, w jakim nieprzekraczalnym terminie możemy liczyć na ogłoszenie przetargu.
Podkreślamy – działamy nie tylko na rzecz Inwestora, którego reprezentujemy, ale też na rzecz wszystkich innych potencjalnych uczestników przetargu. Jesteśmy gotowi przystąpić do niego na równi z innymi.
Ze strony Inwestora jesteśmy gotowi złożyć pełnomocną deklarację podtrzymania jego zainteresowania rewitalizacją Elizeum i o gotowości przekazania środków.
Tomasz Gołaski, Elizeum – Książęce Ogrody Kultury
Rok temu Miasto miało plany co do Elizeum, i na tym się skończyło…