Ten Pomnik to Dylemat
Ten Pomnik to Szkółka leśna
Ten Pomnik to Proces
Ten Pomnik może być Niepowodzeniem
Ten Pomnik może być Lasem
Plan wzniesienia pomnika “Ratującym – Ocaleni” wymaga stworzenia przestrzeni, w której mogłoby powstać zbiorowe *My (uratowani). Wierzymy, że dyskusje toczone między potencjalnymi aktorami tego *My mogą stanowić niepowtarzalną wartość, która powinna być częścią pomnika.
W chwili inauguracji pomnik będzie nie lasem lecz szkółką leśną. Jednym z celów dyskusji, którą chcemy wywołać, jest wyłonienie zbiorowego *My, jak również podjęcie wspólnej decyzji co do przyszłości pomnika jako lasu – umożliwienia mu stania się lasem rosnącym w ustalonej lokalizacji. Pomnik jest więc nie tylko szkółką leśną, lecz również zakrojonym na 18 miesięcy procesem, odbywającym się wraz z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
Sadzenie lasu w przestrzeni miejskiej Warszawy winno być procesem partycypacyjnym. Miejska lokalizacja lasu symbolizuje wyobcowanie pomocy – akcji ratowania Żydów – przedsięwziętej przez mniejszość polską, w dużej mierze wyizolowanej z dyskursu społeczno-politycznego po 1945 r. Las jako pomnik reprezentuje niejednoznaczność. Las to przeszłe miejsce śmierci, miejsce, w którym dokonywano egzekucji Żydów z niemieckich obozów nazistowskich. Las był również kryjówką, miejscem przetrwania, miejscem oporu. Kto pomagał Żydom? Kto ratował Żydów? Nigdy nie będzie możliwym ostateczne ustalenie kryteriów, które pozwolą na precyzyjne określenie liczby tych ludzi. Te pytania są skazane na niejednoznaczne odpowiedzi. Tą niejednoznaczność reprezentuje pomnik.
Jeśli stworzenie *MY nie powiedzie się, nie będzie również lasu. Pomnik stanie się niepowodzeniem, jeśli drzewa efemerycznej szkółki leśnej nie będą miały przestrzeni do wyrośnięcia. Kruchość pomnika jest warunkiem koniecznym do osiągnięcia jego potencjalnej wielkości. Potencjalna niemożność wyrażenia kolektywnej wdzięczności – wdzięczności *Nas – jest nieodłącznie wpisana w projekt od jego początku.
za; http://www.raff.org.pl/
